Χρήστος Σταϊκούρας | Η προηγούμενη διετία σηματοδότησε μία νέα εποχή για την καταπολέμηση της διαφθοράς

Κύριε Αντιπρόεδρε,

Αγαπητοί Συνάδελφοι,

Κυρίες και Κύριοι,

Θα ήθελα να συγχαρώ την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για την πρωτοβουλία να διοργανώσει το 1^ο Φόρουμ Ακεραιότητας, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς.

Παράλληλα, να την ευχαριστήσω για την πρόσκληση που μου απηύθυνε να συμμετάσχω στην εκδήλωση.

Εκδήλωση που συμβάλλει στον δημόσιο διάλογο και ενισχύει την εμπέδωση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σε έναν κρίσιμο και ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα, αυτόν της διαφθοράς.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας κ. Μπίνη, ο οποίος, διαθέτοντας τα αυξημένα αντανακλαστικά που απαιτεί η θέση, είναι παρών σε όλες τις συζητήσεις που σχετίζονται με θέματα καταπολέμησης της διαφθοράς και συμβάλλει στην εθνική προσπάθεια διαμόρφωσης μίας συνολικής απάντησης στις συνεχώς διαμορφούμενες προκλήσεις.

Νέες προκλήσεις, νέες τάσεις και νέα μοτίβα που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας – με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις αυξημένες υποθέσεις ηλεκτρονικής απάτης – και έχουν καταστήσει την ανάγκη για αποτελεσματική και γρήγορη αντίδραση ακόμη εντονότερη.

Ως Κυβέρνηση, από την πρώτη ημέρα διακυβέρνησης της χώρας, θέσαμε ως προτεραιότητα την ενίσχυση της διαφάνειας, της λογοδοσίας, την ενίσχυση όχι μόνο του σεβασμού, αλλά – κυρίως – της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς.

Στο πλαίσιο αυτό, η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία που ψηφίσαμε, ήταν ο Νόμος 4622/2019.

Έκτοτε, η χώρα παραμένει προσηλωμένη στη στόχευσή της, τόσο για την ανάπτυξη νέων σύγχρονων μηχανισμών ενίσχυσης της διαφάνειας, όσο και για την ενδυνάμωση των υφιστάμενων.

Κυρίες και Κύριοι,

Η προηγούμενη διετία σηματοδότησε μία νέα εποχή για την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς έλαβαν χώρα πρωτοβουλίες με μετρήσιμα αποτελέσματα, ετέθησαν νέες προτεραιοποιήσεις και στόχοι, και δρομολογούνται νέες δράσεις.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά στο Υπουργείο Οικονομικών, υλοποιήσαμε και προωθούμε μία σειρά ενεργειών και δράσεων για την ενίσχυση της διαφάνειας και τη θεμελίωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς.

1^ον. Ενσωματώθηκε, στην ελληνική έννομη τάξη, η ενωσιακή νομοθεσία για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

2^ον. Δημοσιεύθηκε ο εθνικός κατάλογος, ο οποίος περιλαμβάνει τις ιδιότητες όσων άσκησαν ή ασκούν σημαντικό δημόσιο λειτούργημα στην Ελλάδα κατά την άσκηση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους, προκειμένου να υπάρχει πλήρης διαφάνεια για τα πολιτικώς εκτιθέμενα πρόσωπα.

3^ον. Κατατέθηκε, για πρώτη φορά, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, Έκθεση Πεπραγμένων της Επιτροπής Στρατηγικής στα θέματα του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, προκειμένου να υπάρχει πλήρης διαφάνεια στις δράσεις και τη λειτουργία της Επιτροπής.

4^ον. Τέθηκε, στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείο Οικονομικών, ξεχωριστή ενότητα για τα θέματα ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ώστε οι πολίτες να ενημερώνονται άμεσα για τις σχετικές εξελίξεις στο πεδίο.

5^ον. Διοργανώθηκε, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, εκδήλωση με τη συμμετοχή του Προέδρου της FATF, με θέμα «FATF – Νέες τεχνολογίες και περιβάλλον – Προκλήσεις και προοπτικές».

6^ον. Διαμορφώθηκε και υλοποιείται, με τη συμμετοχή του Υπουργείου Οικονομικών τόσο στη διαμόρφωση όσο και στην εφαρμογή, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο κατά της Διαφθοράς 2022-2025, της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.

7^ον. Δρομολογείται και τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το Νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1153, με στόχο τη διευκόλυνση της χρήσης χρηματοοικονομικών και άλλων πληροφοριών για την πρόληψη, την ανίχνευση, τη διερεύνηση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων.

Με το νομοσχέδιο αυτό επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της εγχώριας και της διασυνοριακής συνεργασίας κατά τη διεξαγωγή χρηματοοικονομικών ερευνών σχετικά με τη σοβαρή εγκληματικότητα και την τρομοκρατία, μετά και τη σχετική χαρτογράφηση, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, των εμποδίων στην πρόσβαση επί των χρηματοοικονομικών πληροφοριών, των θεμάτων σχετικά με την ανταλλαγή και τη χρήση πληροφοριών, καθώς και της ανάγκης ενίσχυσης της επιχειρησιακής συνεργασίας μεταξύ των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών.

Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομικών συμμετέχει, με ισχυρή θέση, στον δημόσιο διάλογο, σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, ως συν-διαμορφωτής των εξελίξεων, αφήνοντας οριστικά πίσω τη θέση του αμέτοχου παρατηρητή.

Όπως συμβαίνει και αυτή την περίοδο, όπου έχει τεθεί ως κεντρική προτεραιότητα το ζήτημα της καταπολέμησης της διαφθοράς, του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ενώ τα σχετικά πρότυπα και οι συστάσεις έχουν περάσει, από το στάδιο της αρχικής αποκρυστάλλωσης, στη λεπτομερή διαμόρφωσή τους.

Συγκεκριμένα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκεται σε εξέλιξη η επεξεργασία της δέσμης μέτρων που παρουσίασε, τον Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, με τα σχετικά προτεινόμενα νομοθετικά κείμενα των οδηγιών και των κανονισμών.

Το Υπουργείο Οικονομικών μετέχει ενεργά, σε όλα τα στάδια διαπραγμάτευσης.

Ενώ, σε διεθνές επίπεδο, μέσω της FATF, μετέχουμε στη συνεχή επικαιροποίηση των συστάσεων και των προτύπων, ώστε να μπορούμε να παρακολουθούμε τις νέες τάσεις και αντιλήψεις και να είμαστε σε θέση, ως χώρα, να ανταποκριθούμε, γρήγορα και αποτελεσματικά, με συνεκτικό και οργανωμένο τρόπο, στις νέες προκλήσεις.

Κυρίες και Κύριοι,

Το Υπουργείο Οικονομικών συνεχίζει, με προσήλωση και σκληρή δουλειά, τη χάραξη μιας εθνικής πολιτικής στον τομέα καταπολέμησης της διαφθοράς και ενίσχυσης της διαφάνειας, με σκοπό την εδραίωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς, μέσα από τη σύσφιγξη της αποτελεσματικής συνεργασίας των εμπλεκόμενων εθνικών φορέων, την ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας της χώρας, τη διασφάλιση του υψηλού βαθμού συμμόρφωσης με τα διεθνή πρότυπα, και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που διαφαίνονται τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Κλείνοντας, συγχαίρω και πάλι τους διοργανωτές του Φόρουμ, το οποίο πιστεύω ότι φωτίζει τις καλές πρακτικές και τα συγκεκριμένα και ειδικά ανά τομέα εργαλεία για την καταπολέμηση της διαφθοράς, ενώ συνεισφέρει στον – πάντα εν εξελίξει – ανοιχτό διάλογο για την αποτελεσματική διαχείριση των επιπτώσεων του φαινομένου.

Η συμμετοχή των κρίσιμων φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που έχουν προσκληθεί να τοποθετηθούν, μέσω αξιόλογων στελεχών και εξειδικευμένων επαγγελματιών, θα προσφέρει ιδιαίτερα σημαντικά και χρήσιμα συμπεράσματα.