«Συζητάμε για ένα συγκεντρωτικό, αδιαφανές και Αθηνοκεντρικό σύστημα που θα διαχειριστεί τους πόρους της απολιγνιτοποίησης, όπως είπαν και στη χθεσινή συνεδρίαση οι κοινωνικοί και οι περιβαλλοντικοί φορείς. Δεν υπάρχει κανένα αναπτυξιακό σχέδιο, ούτε συγκεκριμένες επενδύσεις αλλά μόνο η κούφια εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη πριν από δύο (2) χρόνια. Δεν έχετε καταφέρει τίποτα για τις λιγνιτικές περιοχές, μόνο πολλαπλασιασμό των ανέργων, ενώ οι υποσχέσεις με τα δισεκατομμύρια πολλαπλασιάζονται διαρκώς. Και ενώ οι άνεργοι υπερβαίνουν ήδη στη Δυτική Μακεδονία τους 3.500, εσείς, με το νομοσχέδιο αυτό, ετοιμάζετε θέσεις για «γαλάζια παιδιά» στην Αθήνα», τόνισε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου για το νομοσχέδιο της απολιγνιτοποίησης.
Πρόσθεσε πως οι λιγνιτικές περιοχές είναι αντιμέτωπες με μία άδικη μετάβαση που εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα που βρίσκονται πίσω από την πρόχειρη και ψεύτικη εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη, αφού δεν πρόκειται για απανθρακοποίηση αλλά για αντικατάσταση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ με μονάδες ιδιωτών ορυκτού φυσικού αερίου.
Χαρακτήρισε ως παράδειγμα προς αποφυγή αυτό που γίνεται στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη και δήλωσε: «Προχωράτε σε νομοθέτηση με fast track διαδικασίες, με ηλεκτρονική διαβούλευση μίας εβδομάδας, χωρίς καμία ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών φορέων. Δεν ακολουθείτε ούτε τις συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, ούτε επιτυχημένα παραδείγματα από άλλες χώρες, ούτε τον Κανονισμό της Ε.Ε. για τη Δίκαιη Μετάβαση και δε γνωρίζετε ούτε τι θα γίνει με την Πτολεμαϊδα V, μία επένδυση ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Σας προκαλούμε να φέρετε νομοτεχνικές αλλαγές που θα προβλέπουν ρητά τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων στο σχήμα διακυβέρνησης των πόρων της απολιγνιτοποίησης, όπως ζητούν όλοι οι φορείς, γιατί αλλιώς θα φαίνεται ότι κάτι θέλετε να κρύψετε».
Ο Σ.Φάμελλος αναφέρθηκε στα παράδοξα και στις αντιφάσεις ανάμεσα στις δηλώσεις τις κυβέρνησης και στις πράξεις της για την απολιγνιτοποίηση. Συγκεκριμένα: Στην έγκριση του masterplan της απολιγνιτοποίησης από το Υπουργικό Συμβούλιο ενώ ήταν ακόμη σε εξέλιξη η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας για να διατυπώσει γνώμη. Στην κατάθεση των Εδαφικών Σχεδίων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς καμία ενημέρωση στο εσωτερικό, και ενώ η Πέτη Πέρκα τα είχε ζητήσει και μέσω Κοινοβουλευτικού Ελέγχου. Σε δηλώσεις του τότε Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που στις 08.02.2020 έκανε λόγο για προσαρμογή του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου στην εξαγγελία απολιγνιτοποίησης Μητσοτάκη που φυσικά δεν έχει γίνει, ενώ οι διατάξεις για τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, αλλάζουν διαδοχικά, αφού η ΝΔ αλλάζει συνεχώς τους δικούς της νόμους για τη χωροταξία, τον 4759/2020 και τον 4819/2021. Χρειαστήκατε έναν χρόνο από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για να κάνετε ένα μόνο βήμα, την μεταφορά της αρμοδιότητας από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο Υπουργείο Ανάπτυξης. «Αυτή είναι η αριστεία και η επιτελικότητά σας, οι λιγνιτικές περιοχές καταγράφουν χιλιάδες ανέργους και εσείς έναν χρόνο μεταφέρετε την αρμοδιότητα μεταξύ Υπουργείων», σχολίασε δηκτικά.
Στάθηκε στη συνέχεια στο ζήτημα μεταβίβασης και αποκατάστασης των λιγνιτικών πεδίων: «Ενώ η ΔΕΗ έχει την ευθύνη αποκατάστασης των λιγνιτικών πεδίων με βάση και την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει, εσείς παραχωρείτε χωρίς αποκατάσταση εκτάσεις στο Δημόσιο, μαζί όμως με την ευθύνη και με βάρη, όταν για την αποκατάσταση αυτή θα χρειαστεί και χρόνος. Δεν έχει διευκρινιστεί πώς θα προχωρήσει η αποκατάσταση των λιγνιτικών πεδίων και ενώ μελέτες αναφέρουν ότι το κόστος αποκατάστασης είναι κοντά στα δύο (2) δισ. ευρώ, εσείς πανηγυρίζετε για κονδύλια λιγότερα των τριακοσίων (300) εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με το ερώτημα ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο να παραμένει. Υπάρχει ακόμη ζήτημα σχετικά με το τι είδους εκτάσεις θα παραχωρηθούν στην τοπική κοινωνία που, όπως μάς είπαν εχθές, ανησυχούν ότι θα λάβουν τις μη παραγωγικές εκτάσεις ενώ τα φιλέτα θα παραμείνουν στη ΔΕΗ».
Ο Σ. Φάμελλος υπογράμμισε πως δεν απασχολεί καθόλου την κυβέρνηση το γεγονός ότι τοπικοί φορείς, περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, είναι κατά του παρόντος νομοσχεδίου. Ανέφερε ακόμη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σε ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κοζάνη, έχει καταθέσει συγκεκριμένο και άμεσα εφαρμόσιμο σχέδιο για τη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών και την αποκατάσταση της απασχόλησης.
Κλείνοντας είπε: «Ανησυχούμε για την εξαγγελία-πυροτέχνημα του κ. Μητσοτάκη από το βήμα του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2019 με μοναδικό σκοπό να δημιουργήσει εντυπώσεις. Κανένα σχέδιο δύο (2) χρόνια μετά για τις λιγνιτικές περιοχές, ούτε για την επάρκεια του ενεργειακού μας συστήματος. Η μόνη του προτεραιότητα ήταν να εξυπηρετήσει την ιδιωτικοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής, δηλώνοντας μάλιστα κυνικά στην «Bild» ότι οι κάτοικοι θα πρέπει να βρουν κάτι άλλο να κάνουν και ότι θα επωφεληθούν γερμανικές εταιρείες. Οφείλετε να απαντήσετε στις πραγματικές αγωνίες των κατοίκων των λιγνιτικών περιοχών. Αλλιώς στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη θα σας υποδέχονται συνεχώς με μαύρες σημαίες και εσείς θα συνεχίσετε να οχυρώνεστε πίσω από ΜΑΤ».