Ακολουθεί η ενημέρωση των συντακτών από την Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, και τον επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Γκίκα Μαγιορκίνη, που πήρε μέρος την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου στις 18:00 το απόγευμα.
Την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 5.523 νέα κρούσματα κορονοϊού στη χώρα μας, ενώ ο αριθμός των διασωληνωμένων ασθενών ανέρχεται στους 708.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 24 ωρών ακόμα 81 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους. Αναφορικά με την κατανομή των νέων κρουσμάτων σημειώνουμε 1.629 νέα κρούσματα στην Αττική και 940 στη Θεσσαλονίκη. Τριψήφιος αριθμό κρουσμάτων σημειώνονται σε αρκετές πόλεις στην επικράτεια, όπως είναι η Αχαΐα με 184 νέα κρούσματα, η Λάρισα με 139, η Κοζάνη με 135 και οι Σέρρες με 116.
H πανδημία στη χώρα μας εμφανίζει πλέον σαφή ύφεση για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα με το μέσο κυλιόμενο του 7ημέρου να μειώνεται κάτω από τα 6.000 νέα κρούσματα ανά ημέρα και τη διάμεση ηλικία των νέων κρουσμάτων να παραμένει σταθερή στα 37 έτη. Αύξηση των νέων κρουσμάτων παρατηρείται κυρίως στην Ευρυτανία, το Λασίθι, την Αργολίδα και τη Δυτική Αττική. Εκτός από τον αριθμό νέων κρουσμάτων, σαφή μείωση εμφανίζει και η θετικότητα των εργαστηριακών ελέγχων που διενεργήθηκαν τη τελευταία εβδομάδα, με το κυλιόμενο μέσο του 7ημέρου να μειώνεται στο 1,55%. Παράλληλα, μείωση σημειώνεται και στη θετικότητα που προκύπτει από τις στοχευμένες μαζικές ανοικτές δειγματοληψίες που οργανώνει ο ΕΟΔΥ στο 2,8% από το 4% που είχε σημειωθεί στις αρχές Νοεμβρίου. Υψηλότερη θετικότητα καταγράφεται στις περιφέρειες Έβρου, Ευρυτανίας, Γρεβενών, Κοζάνης, Θεσσαλονίκης και Κιλκίς.
Τέλος, θετικό είναι και το μήνυμα από τα δεδομένα ανάλυσης των λυμάτων που φαίνεται να μειώνονται σχεδόν σε όλη την επικράτεια. Δεν χωρά όμως κανένας εφησυχασμός καθώς το επιδημιολογικό φορτίο της χώρας παραμένει ιδιαίτερα υψηλό με τα ενεργά κρούσματα στην επικράτεια και πάλι να ξεπερνούν τις 50Κ. Συνεπώς ο ιός βρίσκεται ανάμεσα μας σε κάθε γωνιά της χώρας και ο κίνδυνος έκθεσής μας σε αυτόν παραμένει υψηλός.
Το ΕΣΥ συνεχίζει να πιέζεται σημαντικά λόγω του μεγάλου αριθμού νοσηλευόμενων ασθενών που υπολογίζονται στην επικράτεια περίπου στις 4.800. Όμως, σύμφωνα με την πρόσφατη εβδομαδιαία έκθεση του ΕΟΔΥ, τη περασμένη εβδομάδα, την εβδομάδα 48 του 2021, παρατηρήθηκε σαφής μείωση στις νέες εισαγωγές για πρώτη φορά μετά από 8 εβδομάδες συνεχούς αύξησης των νέων νοσηλειών. Ο μέσος όρος νέων εισαγωγών των τελευταίων 7 ημερών είναι 427 ανά ημέρα. Σημειώνεται ότι 3 στους 4 ασθενείς που χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο είναι ηλικίας >55 ετών, ενώ σταθερά χαμηλός παραμένει ο αριθμός των παιδιών και εφήβων που νοσηλεύονται και αποτελούν το 1.17% των νοσηλευόμενων ασθενών στην επικράτεια.
Οι διασωληνωμένοι ασθενείς παραμένουν σταθερά γύρω στους 700. Παρά την αύξηση των διαθεσίμων κλινών, απλών και ΜΕΘ, η πληρότητα στην επικράτεια βρίσκεται στο 67% για τις απλές κλίνες και στο 80% στις ΜΕΘ COVID, με τη Β. Ελλάδα να βρίσκεται συνεχώς σε πληρότητα 100%. Το Rt με τα σημερινά επιδημιολογικά δεδομένα και με τη χρήση των σκληρών δεικτών της πανδημίας , δηλαδή τις εισαγωγές στις ΜΕΘ, τις διασωληνώσεις και τους θανάτους, είναι 0.96. Με βάση αυτό, υπολογίζεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου θα έχουμε περίπου 650-700 διασωληνωμένους ασθενείς.
Για άλλη μια εβδομάδα, το μήνυμα από την ανασκόπηση του επιδημιολογικού χάρτη είναι μονότονο. Οι περιφέρειες που εμφανίζουν χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, ιδιαίτερα στους ενήλικες >60 ετών είναι αυτές με το μεγαλύτερο αριθμό νέων κρουσμάτων, νέων νοσηλειών, διασωληνώσεων και θανάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πέλλα, όπου παρά τη σημαντική μείωση των νέων κρουσμάτων κατά σχεδόν 30%, παρατηρείται αύξηση των νοσηλευόμενων ασθενών λόγω της ιδιαίτερα χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης των ενηλίκων μεγάλης ηλικίας.
Επίσης, όπως και τη προηγούμενη εβδομάδα, φαίνεται ξεκάθαρα ότι η καθυστέρηση της χορήγησης της 3ης δόσης σε κάποιες περιφέρειες της χώρας είχε σαν άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση των κρουσμάτων σε ενήλικες 50-70 ετών. Τη προηγούμενη εβδομάδα αναφέρθηκα στο παράδειγμα της περιφέρειας Τρικάλων, ενώ παρόμοια εικόνα βλέπουμε σε άλλες περιοχές, όπως είναι τα Ιωάννινα και η Κέρκυρα, όπου παρά τη σταθεροποίηση της πανδημίας παρατηρείται έξαρση των κρουσμάτων στις ηλικίες 50-65 ετών, αφού μόλις το 50% αυτών έχουν λάβει τη 3η δόση.
Σημαντικό, λοιπόν, είναι όλοι και ιδιαίτερα οι ενήλικες άνω των 50-60 ετών να προσέλθουν άμεσα για τη 3η δόση. Σήμερα, με τη μεγάλη διασπορά που έχουμε σε όλη την επικράτεια ενόψει των Χριστουγέννων και με τον υπαρκτό κίνδυνο της επικράτησης της παραλλαγής ««Όμικρον»», η ανάγκη άμεσης χορήγησης της 3ης δόσης γίνεται ακόμα πιο επιτακτική. Η χορήγηση της αναμνηστικής δόσης είναι ασφαλής όχι μόνο από τα βιβλιογραφικά δεδομένα, αλλά και σύμφωνα με την ενημέρωση μας από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνισης του ΕΟΦ. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε κανένα σοβαρό σύμβαμα από πολίτη που έλαβε τη 3η δόση.
Χθες δημοσιεύτηκαν δυο νέες μελέτες από το Ισραήλ που εξέτασαν το όφελος της 3ης δόσης. Η πρώτη έδειξε ότι η χορήγησή της σε άτομα >50 ετών μείωσε τη πιθανότητα θανάτου κατά 90%. Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από τον ΕΟΔΥ δεν έχουμε κανένα θάνατο σε άτομο που κόλλησε τουλάχιστον 14 μέρες μετά τη χορήγηση της 3ης δόσης.
Η δεύτερη μελέτη έδειξε ότι το όφελος αφορά σε όλες τις ηλικίες και μειώνει 12-17 φορές τη πιθανότητα μόλυνσης. Αποδεικνύει, λοιπόν, πόσο σημαντική είναι η χορήγηση της 3ης δόσης όχι μόνο για την ατομική προστασία των ατόμων μεγάλης ηλικίας, αλλά και για τη μείωση της διασποράς στη κοινότητα. Συνεπώς, υποστηρίζει τη πρόσφατη απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών να προτείνει τη χορήγηση της 3ης δόσης στους 3 μήνες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού σε όλους τους ενήλικες >18 ετών.
Πολλοί συζητούν για τυχόν επιβάρυνση του επιδημιολογικού φορτίου της χώρας από τα παιδιά. Όπως έχει πολλές φορές αναφερθεί στη διάρκεια της ενημέρωσης αυτής, η σωστή εφαρμογή των πρωτοκόλλων των σχολείων και ιδιαίτερα η χρήση των δυο self test την εβδομάδα, έχει συμβάλει στη μείωση της ενδοσχολικής διασποράς του ιού. Σύμφωνα με τις εβδομαδιαίες εκθέσεις του ΕΟΔΥ μάλιστα, τις τελευταίες δυο εβδομάδες, παράλληλα με την ύφεση της πανδημίας στη χώρα μας, παρατηρείται μείωση του αριθμού των κρουσμάτων στα παιδιά 4-18 ετών από 11.151 σε 10.320 κρούσματα. Τουλάχιστον το 85% των κρουσμάτων διαγιγνώσκονται λόγω του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου. Η χρήση των αυτοδιαγνωστικών ελέγχων πρέπει να μπει στη καθημερινότητα όλων μας, εμβολιασμένων και μη, εφόσον θέλουμε να παραμείνουμε ασφαλείς, ιδιαίτερα τη περίοδο των εορτών που όλοι θα αυξήσουμε τις κοινωνικές μας συναναστροφές.
Έτσι λογικό είναι, ακόμα και τα παιδιά, στη διάρκεια των διακοπών, να κάνουν αυτοδιαγνωστικό έλεγχο όταν πρόκειται να βρεθούν σε περιβάλλον με ευάλωτους συγγενείς και φίλους.
Η εμβολιαστική κάλυψη των εφήβων 12-18 ετών αυξάνει με σταθερούς ρυθμούς και σήμερα έχει εμβολιαστεί με τουλάχιστον μια δόση το 31.5% των παιδιών 12-14 ετών και το 47.65% των εφήβων 15-17 ετών στην επικράτεια.
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΕΟΔΥ, ήδη βλέπουμε την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού των εφήβων, αφού σε περιφέρειες με αυξημένη εμβολιαστική κάλυψη, όπως είναι η Αττική, σαφώς καταγράφεται μείωση του αριθμού των κρουσμάτων στην ηλικιακή ομάδα 13-17 ετών σε σύγκριση με περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη εφήβων όπως είναι η Θεσσαλονίκη, η Αχαΐα, η Λάρισα και η Καρδίτσα.
Αύριο ανοίγει η πλατφόρμα και για τον εμβολιασμό των παιδιών 5-11 ετών που θα μπορούν να προγραμματίσουν τον εμβολιασμό τους από την Τετάρτη 15/12. Τα δεδομένα από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ σχετικά με την ασφάλεια της χορήγησης του εμβολίου στα παιδιά αυτής της ηλικίας είναι εξαιρετικά. Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα δεδομένα του CDC, μέχρι σήμερα περισσότερα από 5 εκατομμύρια παιδιά έχουν λάβει πρώτη δόση και 1,8 εκατ. παιδιά έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους με δύο δόσεις. Τονίζεται ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη απρόσμενων ανεπιθύμητων ενεργειών από τη χορήγηση του εμβολίου στα παιδιά 5-11 ετών ούτε έχουν καταγραφεί επεισόδια μυοκαρδίτιδας-περικαρδίτιδας μετά τον εμβολιασμό.
Μάλιστα σε πρόσφατη συνέντευξη, η Διευθύντρια του CDC Dr. Walensky, όταν ρωτήθηκε για την ασφάλεια του εμβολιασμού των παιδιών, τώρα που έχουν ήδη ξεκινήσει οι δεύτερες δόσεις, απάντησε ότι δεν έχει προκύψει κάποια ανησυχία και ότι παρακολουθούν στενά τα δεδομένα.
Επίσης, το Υπουργείο Υγείας του Ισραήλ εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια δεν παρατηρήθηκε μετά τον εμβολιασμό των πρώτων 60.000 παιδιών στο Ισραήλ. Σήμερα΄, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη γνωμοδοτήσει θετικά σχετικά με τον εμβολιασμό των παιδιών 5-11 ετών, όπως είναι η Αυστρία, η Δανία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία, ενώ αναμένεται να προστεθούν και άλλες χώρες μετά τη διαθεσιμότητα των εμβολίων στην Ευρώπη τη προσεχή εβδομάδα.
Είναι λοιπόν κατανοητό γιατί και στη χώρα μας η επιστημονική κοινότητα έχει τεθεί υπέρ του εμβολιασμού των παιδιών 5-11 ετών. Ο εμβολιασμός τους πρωτίστως θα προστατεύσει τα ίδια, ενώ παράλληλα θα μειώσει τον αριθμό κρουσμάτων στο σχολείο και θα συμβάλλει στην ενίσχυση της ανοσίας της κοινότητας γενικότερα.
Με το βλέμμα στραμμένο στα Χριστούγεννα που πλησιάζουν, συνεχίζουμε. Ακόμα και αν τόσο τα νέα δεδομένα όσο και τα συναισθήματα μας είναι ανάμεικτα πρέπει να αναλογιστούμε πόσο δρόμο έχουμε διανύσει μέχρι σήμερα αλλά και που θέλουμε να φτάσουμε. Έτσι, με την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, τη συστηματική χρήση του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου, και κυρίως βασίζοντας τη συμπεριφορά μας στις γνώσεις και τη λογική θα συμβάλλουμε όλοι μαζί στη βελτίωση της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας. Ευχαριστώ πολύ.