Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης Θανάσης Πολυκανδριώτης, πέτυχε κάτι μοναδικό. Κάτι που δεν τολμούσαν ίσως καν να φανταστούν τεράστιες μουσικές προσωπικότητες του παρελθόντος όπως ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Μάρκος Βαμβακάρης και άλλοι. Να εγγραφεί το Τρίχορδο και τετράχορδο Μπουζούκι, ο Τζουράς και ο Μπαγλαμάς στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Της Ελλάδας. Πρόκειται πραγματικά για κάτι μοναδικό που για την επίτευξή του, χρειάστηκαν χρόνια προσπάθειας και επιμονής τόσο από τον ίδιο τον κ. Πολυκανδριώτη όσο και από τον νομικό και διπλωματούχο βυζαντινής μουσικής κ. Δημήτρη Σταθακόπουλο που ανέλαβε την νομική πλευρά του θέματος και στήριξε το εγχείρημα με τις νομικές του γνώσεις.
Με απόφαση λοιπόν της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη, το μπουζούκι, ο τζουράς και ο μπαγλαμάς καθώς επίσης και η χορευτική παράδοση του ζεϊμπέκικου χωρού, εντάχθηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Η απόφαση:
"Εγκρίνουμε την εγγραφή του στοιχείου «Τρίχορδο και τετράχορδο Μπουζούκι-Τζουράς-Μπαγλαμάς» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Της Ελλάδας, όπως περιγράφεται στο συνημμένο Δελτίο Στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που φέρει τον παραπάνω τίτλο, διότι αποτυπώνει τόσο τη σημασία της κατασκευής και των τεχνικών παιξίματος των οργάνων αυτών, όσο και τη σημασία των οργάνων στη διαμόρφωση της νεότερης μουσικής κληρονομιάς καθώς και της σύγχρονης δημοφιλούς κουλτούρας."
Καθορίστηκαν από το ΥΠΠΟΑ οι προϋποθέσεις λειτουργίας των Σχολών Παραδοσιακής Μουσικής
Το πάγιο αίτημα δεκαετιών, η θέσπιση Τομέα Παραδοσιακής Μουσικής από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στα δημοτικά και ιδιωτικά μουσικά εκπαιδευτήρια αποτελεί πλέον πραγματικότητα. Υπεγράφη η σχετική Υπουργική Απόφαση η οποία και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με τον τρόπο αυτό, κατοχυρώνονται τα επαγγελματικά δικαιώματα για όλους όσους διδάσκουν και διδάσκονται όργανα Παραδοσιακής Μουσικής, σ’ αυτά τα εκπαιδευτήρια.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη «Με τη θεσμοθέτηση σπουδών παραδοσιακής μουσικής, εκπληρώνεται μια σημαντική υποχρέωση της Πολιτείας έναντι όλων όσων έχουν αφιερώσει τη ζωή και το έργο τους, σε αυτό το είδος της μουσικής. Είναι το αποτέλεσμα εργώδους προσπάθειας, επίπονης και συστηματικής δουλειάς πολλών ετών, Ομάδας Εργασίας αποτελούμενης από προσωπικότητες, με αξιόλογο επιστημονικό και καλλιτεχνικό έργο. Η εξέλιξη αυτή, διευρύνει θεματικά και αναβαθμίζει ποιοτικά την ελληνική μουσική εκπαίδευση. Δικαιώνει τις άοκνες προσπάθειες δασκάλων και μαθητών σε Ωδεία, Μουσικές Σχολές και Σχολές Βυζαντινής Μουσικής. Η αναγνώριση αυτή δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επαναδραστηριοποίηση των τεχνιτών κατασκευής των οργάνων, που χρησιμοποιεί αυτό το είδος της μουσικής, διασώζοντας μακραίωνες παραδόσεις. Για πρώτη φορά, από το 19ο αιώνα, όταν άρχισαν να λειτουργούν Μουσικά Εκπαιδευτήρια, τα Τμήματα Μουσικών Οργάνων Παραδοσιακής Μουσικής αναγνωρίζονται από την Πολιτεία. Η αναβάθμιση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, στην οποία περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση της ελληνικής μουσικής εκπαίδευσης, αποτελεί προτεραιότητά μας. Η θεσμοθέτηση των σπουδών παραδοσιακής μουσικής αποτελεί την πρώτη απτή κίνηση».
Με την Υπουργική Απόφαση, αναγνωρίζονται στις Σχολές Παραδοσιακής Μουσικής σπουδές και τίτλοι των καθιερωμένων ελληνικών παραδοσιακών οργάνων στο τοπικό, πανελλήνιο έως και ευρύτερο ανατολικό ρεπερτόριο, στα επί μέρους είδη της δημώδους, νεοελληνικής λαϊκής αστικής και «λόγιας» - έντεχνης ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και στα εν χρήσει δάνειά της από συγγενείς μουσικές παραδόσεις της ανατολικής Μεσογείου. Τα τμήματα σπουδών είναι: Τραγουδιού και Οργάνων πανελληνίου και ευρύτερου ανατολικού ρεπερτορίου, Οργάνων τοπικών παραδοσιακών ρεπερτορίων, Οργάνων του ειδικού ρεπερτορίου της Νεοελληνικής λαϊκής Αστικής Μουσικής, και Θεωρητικών.
Ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η κίνηση αυτή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στον χώρο των σπουδών της παραδοσιακής μουσικής. Επιπλέον, η ενίσχυση της διδασκαλίας μουσικών οργάνων θα συμβάλει με τη σειρά της και στην ανάπτυξη του κλάδου κατασκευής τους, διατηρώντας έτσι ζωντανές παραδοσιακές τεχνικές αιώνων. Αποτελεί το πρώτο βήμα καθώς βρισκόμαστε ήδη σε μία διαδικασία σχεδιασμού του εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των μουσικών σπουδών και του τρόπου λειτουργίας των ωδείων στην Ελλάδα, μια εκκρεμότητα δεκαετιών που έχει αφήσει αδιαβάθμητα τα πτυχία των αποφοίτων τους. Ως Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού είμαστε αποφασισμένοι να θωρακίσουμε και να ενισχύσουμε τον θεσμό του ωδείου, την ραχοκοκκαλιά των μουσικών σπουδών και της μουσικής δημιουργίας στη χώρα μας».
Θανάσης Πολυκανδριώτης - Ένας μεγάλος μουσικός οραματιστής
Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα.
Γιος του λαϊκού δάσκαλου Θεόδωρου Πολυκανδριώτη, δεν άργησε να ασχοληθεί με τη μουσική αφού σε ηλικία 8 χρονών πήρε τα πρώτα του μαθήματα κιθάρας. Συμμετείχε ως κιθαρίστας από το 1961 σε νεανικά συγκροτήματα της εποχής (JUNIOR, TRIO ESPERANTO) και τρία χρόνια αργότερα άρχισε και η επαγγελματική του καριέρα.
Παρότι παθιασμένος με την κλασική κιθάρα, το καλοκαίρι του 1964 έγινε η αποκάλυψη της μουσικής αξίας του στο μπουζούκι. Αναγνωρίσθηκε ως ένας από τους καλύτερους εκτελεστές «μπουζουκίστες» και τα χρόνια που ακολούθησαν συμμετείχε στο 90% της ελληνικής δισκογραφίας, με σπουδαίες συνεργασίες και πρώτες εκτελέσεις όπως Μικρά Ασία και Βυζαντινό Εσπερινό του Καλδάρα, Σταυρό του Νότου του Μικρούτσικου, Ρεζέρβα και Τραπεζάκια έξω του Σαββόπουλου με το περίφημο μακρύ ζεϊμπέκικο του Νίκου, το Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας του Λοΐζου, Μικρές πολιτείες του Κουγιουμτζή, το Δρόμο του Πλέσσα, Σκληρός Απρίλης του `45 και Αθανασία του Χατζιδάκι, Ανατολή και Μπαλάντες του Μίκη Θεοδωράκη, Κέντρο διερχομένων του Μαμαγκάκη, Παρών το ορχηστρικό του Α. Πάνου και πολλά άλλα.
Το 1971 εμφανίσθηκε με τη Νάνα Μούσχουρη και τη Μαρινέλλα σε σόου του BBC.
Ακολούθησε το κάλεσμα του Μάνου Χατζιδάκι, που ως σολίστας συνεργάστηκε μαζί του.
Το συνθετικό του έργο ξεκίνησε το 1965 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με περισσότερα από 1.000 τραγούδια. Παράλληλα συνεργάσθηκε με όλους τους μεγάλους τραγουδιστές μας Καζαντζίδη, Διονυσίου, Πάριο, Μαρινέλλα, Βοσκόπουλο, Πουλόπουλο κ.ά.
Έχει δώσει συναυλίες στα μεγαλύτερα θέατρα της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας όπως Albert Hall (Λονδίνο), Opera House (Σύδνεϋ), Kennedy Center, Carnegie Hall (Αμερική), Shanghai Concert Hall (Σαγκάη) Linder Auditorium (Γιοχάνεσμπουργκ) και έχει λάβει μέρος σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ.
Οι μουσικές αναζητήσεις του συνθέτη δεν περιορίστηκαν μόνο στα λαϊκά μονοπάτια. Μετά από πολυετή συνεργασία με Ούγγρους μουσικούς, τον Οκτώβριο του 1993 εμφανίστηκε στο ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ – ΑΙΘΟΥΣΑ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ με την HUNGARIAN GYPSY ORCHESTRA, ερμηνεύοντας δικές του συνθέσεις και σηματοδοτώντας έτσι ένα νέο ξεκίνημα στην καριέρα του.
Τον Οκτώβριο του 1995 ηχογράφησε στη Βουδαπέστη 11 από τους 21 χορούς του BRAHMS με την FAILONI ORCHESTRA of the HUNGARIAN STATE OPERA.
To 1996 το όνειρο της σύνθεσης ενός κονσέρτου για μπουζούκι και ορχήστρα έγινε πραγματικότητα στο Θέατρο ΗΡΩΔΟΥ ΤΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ σε μια συναυλία με την ΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΤΗΣ ΟΠΕΡΑΣ ΤΗΣ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗΣ. Η παρουσίαση του Κονσέρτου για μπουζούκι Νο1 δικαίωσε τόσο το συνθέτη όσο και το κοινό αφού απέδειξε την αρμονική συνύπαρξη δύο διαφορετικών ειδών μουσικής, της Κλασικής με τη Λαϊκή.
Το καλοκαίρι του 1999 κυκλοφορεί το πρώτο του βιβλίο, μια σύγχρονη μέθοδος για το μπουζούκι με τίτλο «Είναι εύκολο να μάθεις μπουζούκι» από τις μουσικές εκδόσεις ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ.
Τα έτη 2001-2002, 2002-2003 δίδαξε τα μαθήματα Μουσική Δεξιότητα και Μουσικά Σύνολα στα ΤΕΙ Ηπείρου στην Άρτα, στο Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής της Σχολής Μουσικής Τεχνολογίας.
Για τα ακαδημαϊκά έτη 2005 έως 2008 ήταν Ειδικός Επιστήμονας στη βαθμίδα του Λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα στο τμήμα νηπιαγωγών.
Το Μάρτιο του 2003, έδωσε συναυλία με τη συμφωνική ορχήστρα της Ραδιοτηλεόρασης των Τιράνων, στην Όπερα των Τιράνων, στο πλαίσιο της εθνικής μας εορτής. Ακούστηκαν συνθέσεις δικές του και αποσπάσματα από το έργο «Σαν άλλοτε αλλά σήμερα» με συνθέσεις των Σουγιούλ, Αττίκ, Μωράκη, Γούναρη, Χιώτη, με διευθυντή ορχήστρας τον Ανδρέα Πυλαρινό και ενορχηστρωτή τον Κλέμεντ Μάρκου, έργο που είχε ηχογραφηθεί με την ίδια ορχήστρα το 2001 και κυκλοφορεί σε CD.
Το 2003 ιδρύει τη Σχολή Λαϊκής Μουσικής Παράδοσης και το Μουσικό Σύνολο 40 μπουζουκιών. Η Σχολή είναι η συνέχεια της προσπάθειας που είχε ξεκινήσει το 1992 με την ίδρυση του Λαϊκού Σχολείου. Στις 13/8/2004 το μουσικό σύνολο 47 μπουζουκιών έλαβε μέρος στην τελετή έναρξης των XXVIII Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004».
Για την περίοδο 2005 – 2006 ήταν ο μόνιμος μπουζουκίστας των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ.
Το 2006 γράφει για πρώτη φορά μουσική για την τηλεοπτική σειρά του ALPHA «Σαν Όνειρο».
Το Νοέμβριο του 2006 ο συνθέτης με το μουσικό σύνολο των 40 μπουζουκιών ΟΙ ΕΠΟΜΕΝΟΙ, έδωσε συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Αίθουσα Φίλων της Μουσικής – με τη συμμετοχή της Γλυκερίας και της παιδικής χορωδίας του Δημήτρη Τυπάλδου για τους σκοπούς του Γενικού Ογκολογικού Νοσοκομείου «Άγιοι Ανάργυροι». Με αφορμή την παράσταση αυτή κυκλοφόρησε το πρώτο CD του Μουσικού Συνόλου «ΟΙ ΕΠΟΜΕΝΟΙ».
Στις 28 Μαρτίου 2008 πραγματοποίησε μαζί με τους «ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ» μια ακόμα σπουδαία εμφάνιση στο Shanghai Concert Hall, υπό την αιγίδα του ΕΟΤ και με αφορμή τα εγκαίνια του Ελληνικού περιπτέρου στη Σαγκάη.
Στις 8 Ιουνίου 2008, βραβεύτηκε με το Ετήσιο Διεθνές Βραβείο Εθνικής Μουσικής «Maestro International», το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο σε σολίστες από τα Βαλκάνια. Η τελετή βράβευσης πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Θέατρο Βελιγραδίου υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού της Δημοκρατίας της Σερβίας και του Δημοτικού Συμβουλίου του Βελιγραδίου.
Τον Μάιο του 2009, μετά τo πρώτο του βιβλίο, την μέθοδο εκμάθησης μπουζουκιού με τίτλο «Είναι εύκολο να μάθεις μπουζούκι» από τις Εκδόσεις Φίλιππος Νάκας, ο Θανάσης Πολυκανδριώτης παρουσιάζει τώρα τη «Λαϊκή Αρμονία».
Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο το οποίο προσπαθεί να καλύψει ένα μεγάλο κενό που υπάρχει στην Ελληνική μουσική βιβλιογραφία όσο αφορά στις μεθόδους για την εναρμόνιση των λαϊκών δρόμων. Απευθύνεται σε μία ευρύτατη γκάμα μουσικών, Ελλήνων και ξένων, – αφού το βιβλίο είναι δίγλωσσο – που θέλουν να γνωρίσουν την λαϊκή και παραδοσιακή μας μουσική. Το βιβλίο περιέχει και ένα CD, στο οποίο είναι καταγεγραμμένες σε ήχο από τον ίδιο το συνθέτη, οι ασκήσεις του.
Από τις μουσικές εκδόσεις Φ. ΝΑΚΑΣ κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του «Είναι εύκολο να μάθεις μπουζούκι», «Κονσέρτο για Μπουζούκι Νο 1», «Θανάσης Πολυκανδριώτης για μπουζούκι με ταμπλατούρα» και «Θανάσης Πολυκανδριώτης για πιάνο, αρμόνιο, κιθάρα».
Το Σεπτέμβριο του 2009 συνέπραξε στο Ηρώδειο με την Dulce Pontes και τον Paco Pena σε μια συναυλία συνάντηση πολιτισμών με τρεις διαφορετικές κουλτούρες της Μεσογείου. Το Πορτογαλέζικο fados, το Ισπανικό flamenco και το Ελληνικό ρεμπέτικο.
Από το 2011 ο Θανάσης Πολυκανδριώτης με το Μουσικό Σύνολο μπουζουκιών ΟΙ ΕΠΟΜΕΝΟΙ, έχουν ξεκινήσει συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης όπου πραγματοποιούν τις πρόβες τους και ανοιχτά σεμινάρια για το κοινό.
Τον Οκτώβριο του 2012, με πρωτοβουλία του Θανάση Πολυκανδριώτη διοργανώθηκε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και με πολύ μεγάλη συμμετοχή Διημερίδα με θέμα το κατεξοχήν σολιστικό όργανο του ελληνικού μουσικού τοπίου, το μπουζούκι, και τη συμβολή του στο Λαϊκό Τραγούδι.
Το Δεκέμβριο του 2012, ο Πολυκανδριώτης με τους μουσικούς του καλεσμένοι της Κυπριακής Πρεσβείας της Κούβας, έδωσαν μια παράσταση στο Εθνικό Θέατρο της Αβάνας με ήχους Ελλάδας και Κύπρου. Η συναυλία πραγματοποιήθηκε στη μεγάλη αίθουσα του Εθνικού Θεάτρου της Κούβας, χωρητικότητας 2.000 ατόμων η οποία παραχωρήθηκε για πρώτη φορά στην Κυπριακή Πρεσβεία από τον Υπουργό Πολιτισμού της Κούβας. Έκπληξη αποτέλεσε η μουσική σύμπραξη και οι αυτοσχεδιασμοί με τον Pancho Amat τον πιο διάσημο Κουβανό κιθαρίστα.
Τον Ιανουάριο του 2014 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη Ημερίδα με κύριο αίτημα την κατοχύρωση κρατικού πτυχίου εξειδίκευσης του οργάνου. Στην Ημερίδα, ιδιαίτερη υπήρξε η ομιλία του Αρχιμουσικού και Προέδρου του Ωδείου Αθηνών Νίκου Τσούχλου ο οποίος ανακοίνωσε τη διδασκαλία, για πρώτη φορά, του μπουζουκιού στο Ωδείο Αθηνών, από τον Θανάση Πολυκανδριώτη, ενθουσιάζοντας το κοινό.
Τον Ιούνιο του 2014 ο Πολυκανδριώτης με τη συνοδεία της «Richard Cock’s Johannesburg Festival Orchestra» και τη συμμετοχή μαθητών της Σχολής ΣΑΧΕΤΙ, παρουσίασε το συμφωνικό κοντσέρτο για μπουζούκι στο «Linder Auditorium» στο Γιοχάνσεμπουργκ, υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδας στην Πρετόρια
Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης είναι ο εμπνευστής και ο συντονιστής ομάδας επιστημόνων για την αναγνώριση του ελληνικού μπουζουκιού ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά στην UNESCO.
Από το 2014 είναι επικεφαλής του τμήματος λαϊκής μουσικής, μπουζουκιού και συγγενών λαϊκών οργάνων του Ωδείου Αθηνών ενώ από το Σεπτέμβριο του 2018 είναι υπεύθυνος για το τμήμα παραδοσιακής μουσικής του Ωδείου του Κολλεγίου Αθηνών- Κολλεγίου Ψυχικού.
Το Δεκέμβριο του 2019, τον κάλεσαν από τη Μουσική Σχολή του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης ITU να κάνει ένα σεμινάριο στο οποίο παρουσίασε την οικογένεια του μπουζουκιού, το τρίχορδο, το τετράχορδο, το τζουρά και το μπαγλαμά στους φοιτητές του Πανεπιστήμιου.